Hrant Dink Vakfı kurulduğu günden bu yana tarihe farklı perspektiflerden bakmayı teşvik etmek için hafıza ve yüzleşme konuları ekseninde birçok faaliyet yürütüyor.

19. ve 20. yüzyıllarda Anadolu’nun farklı kentlerinde yaşanan toplumsal, ekonomik, sosyo-politik ve kültürel değişimlerin anlaşılmasını, bu konudaki güncel çalışmaların akademik dünyaya duyurulmasını hedefleyen uluslararası konferanslar dizisi, bilimselliği ve kalitesiyle örnek gösterilen buluşmalardan biri oldu.

Ankara, Adana, Van, Diyarbakır, Mardin ve İzmir’in tarihine ışık tutan konferanslar serisine 2019 yılında Kayseri ile devam etmeyi planlayan Vakıf o sene ilk defa bir yasakla karşılaştı. Mantı Postası’nın ortaya çıkış hikâyesi de bu yasakla başladı.

18–19 Ekim tarihlerinde Kayseri’de yapılması planlanan konferansın uluslararası bilim komitesi Amerika, Fransa, Yunanistan ve Ermenistan’ın yanı sıra Türkiye’nin farklı illerinden 27 bilim insanının tebliğlerini seçmiş ve onları Türkiye’ye davet etmişti. Ancak Kayseri Valiliği, Kayseri’nin bu bilimsel konferansa evsahipliği yapmasına izin vermedi. Bunun üzerine Vakıf, “Kayseri ve Çevresi: Toplumsal, Kültürel ve Ekonomik Tarihi Konferansı”nı kendi “evinde”, 2015 yılından bu yana faaliyetlerini yürüttüğü Anarad Hığutyun Binası’nda yapmaya karar verdi. Tüm hazırlıklar tamamlanmış, konferans kamuoyuna duyurulmuş, tebliğ sunacak bilim insanları İstanbul’a gelmişken, bu sefer Şişli Kaymakamlığı, konferansa bir gün kala, 17 Ekim saat 17.08’de, Vakfa konferansın yasaklandığını bildiren bir tebliğ gönderdi.

Bu yasak son yıllarda daralan sivil alanların vardığı noktanın yeni bir göstergesiydi. Aynı zamanda, 12 yıldır faaliyetlerini herhangi bir engel olmadan sürdürmüş Hrant Dink Vakfı’nın karşılaştığı ilk yasak ve müdahale olma özelliğini taşıyordu. Bu yasak ve tebligat kurumsal tarihimize de Türkiye’de sivil toplumun hafızasına da düşülen kara bir not niteliğindeydi.

Buna karşı tepkimizi koymak, basın açıklaması yapmak ve duyuru çıkmak aklımıza gelen ilk tepkilerdi ve nitekim tepkimizi kamuoyuna bildirdik. Sonra kendimize şu soruları sorduk: Yazılı bir açıklamayla tepki koymak günümüz dünyasında ne kadar etkili? Peki ya dayanışmayı nasıl çoğaltabiliriz? Bu yasak karşısında içinde bulunduğumuz umutsuzluğu nasıl onarabiliriz?

Bu soruları düşününce aklımıza daha önce hiç yapmadığımız bir eylem geldi. Madem Kayseri’ye gidemiyorduk ve İstanbul’da da Kayseri hakkında bilimsel bir konferans yapamıyorduk, o hâlde Kayseri’yi konuşmanın farklı yollarını bulmalıydık. Bu yolu belirlerken, yörenin ünlü yemeği “Kayseri Mantısı” bize yol gösterdi.

Kolektif akılla verilen “Kayseri Mantı Festivali” kararıyla birlikte tüm Vakıf ekibi bilimsel bir konferans organize etmenin çok uzağında bir organizasyon çabasına girdi. Kendimizi oklavalar, tencereler, tepsiler ve masa örtüleri, kilolarca un ve kıyma alırken, mantının tarihini araştırıp mantı çeşitlerini derlerken bulduk. Vakıf ekibinin olağanüstü çabası ve yaratıcılığı sayesinde ve yüzlerce kişinin katılımıyla Kayseri Mantı Festivali’ni yedi gün içinde organize ettik. Onlarca kişi birlikte mantı hamuru açtı, yoğurdu, büzdü ve pişirdi. Çocuklara özel mantı atölyesinde çocuklar ilk defa mantı hamuru yoğurup mantı sıktı. Levon Bağış'ın moderatörlüğünde Yıldız Horata, Leyla Kılıç, Takuhi Tovmasyan ve Salpi Ghazarian'ın katılımıyla Kayseri yemekleri üzerine leziz bir sohbet gerçekleşti. Kayseri ve Kapadokya bölgesinden halk şarkıları, üzülen kalplerimizi bolca sevindirdi, günümüzü şen bir şekilde bitirmemizi sağladı.

O gün festivale 500’den fazla kişi katıldı. Onlar yalnız mantı yapmaya, yemeye ve konuşma dinlemeye değil, bizimle dayanışmaya ve sivil topluma getirilen yasaklar karşısında bir duruş sergilemeye de gelmişti. Kolektif bir şekilde pişirip yediğimiz mantılarla boğazımızdaki düğümleri çözdük, bu anti-demokratik yasağa karşı mantının şemsiyesi altında dayanışarak güçlendik.

Okumakta olduğunuz Mantı Postası’nın tarihi arka planı işte tam da bu yasağa ve Kayseri Mantı Festivali’yle ortaya çıkan dayanışma ruhuna dayanıyor. Konferansa çoğulculuğun hayaliyle yola çıktık, festivalle mantının çoğulculuğunda buluştuk ve iyileştik.

Sansüre, yasaklara, daralan sivil alanlara karşı bir dayanışma mecrası olarak da işlev görecek Mantı Postası’nın ilham veren özgün içeriğinin aklınızda ve kalbinizde eşsiz bir lezzet bırakması ve hep birlikte dayanışmayı büyütmek dileğiyle!

Mantı Postası, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen
17. İstanbul Bienali kapsamında, İstanbul Bienali, Hrant Dink Vakfı
ve 23,5 Hrant Dink Hafıza Mekânı işbirliğiyle yayımlanmıştır.

YAYIN YÖNETİMİ

HRANT DİNK VAKFI VE 23,5 HRANT DİNK HAFIZA MEKÂNI

PROJE KOORDİNATÖRÜ

NESLİHAN KOYUNCU BALİ

EDİTÖR

ERDEM İLGİ AKTER

23,5 HRANT DİNK HAFIZA MEKÂNI PROJE KOORDİNATÖRÜ

ASLI YOLCU SAĞLAM

ÇEVİRİ

TÜRKÇE-İNGİLİZCE

SEVDA AKYÜZ, MİLENA BÜYÜM, KATE FERGUSON, IRAZCA GERAY, PETER KLEMPNER, AYLA JEAN YACKLEY, JANINE SU, AYÇA G. TÜRKOĞLU, MERVE ÜNSAL

İNGİLİZCE-TÜRKÇE

ÖZGÜR GÖKMEN, EMRAH IRZIK

YUNANCA-İNGİLİZCE

ALTUĞ YILMAZ

İNGİLİZCE REDAKSİYON

LİZ ERÇEVİK AMADO, DAVID HILL

VOICE-OVER

SHAKEH MAJOR TCHILINGIRIAN

TASARIM DANIŞMANI

EMRE ÇIKINOĞLU

GRAFİK TASARIM VE UYGULAMA

RUSLAN ABASOV

WEB GELİŞTİRME

KAYHAN YALINKILIÇ

TEŞEKKÜRLER

NEBAHAT AKKOÇ, ÖMÜR BALİ, EYLÜL BELDEN, BAŞAK CAN, DELAL DİNK,
SERA DİNK, CEREN ERDEM, BENGİSU GÜLSEN, NAYAT KARAKÖSE,
SHAKEH MAJOR TCHILINGIRIAN, KENAN ÖZCAN, NİLSU ÖZTÜRK, ALARA SAMANCIOĞLU,
ASLICAN TÜTER, DİDEM KAYNAK, ZEYNEP SUNGUR KAYI, DENİZ EZGİ SÜREK, TALİN SÜZME, ATOM ŞAŞKAL, ZEYNEP TAŞKIN, ALTUĞ YILMAZ

Bu gazete, İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 17. İstanbul Bienali kapsamında, Chrest Vakfı, Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği ve SAHA–Çağdaş Sanatı Destekleme Girişimi’nin desteğiyle yayımlanmıştır. Bu dergide yer alan görüş ve düşünceler yazarlarına aittir, İKSV’nin görüş ya da duruşunu yansıtmayabilir.